دیدگاه علامه‌طباطبایی دربارۀ عینیّت ارزش‌ها و حریّت در انگیزش اخلاقی براساس توحید اطلاقی

دیدگاه علامه طباطبایی دربارۀ عینیّت ارزش ها و حریّت در انگیزش اخلاقی براساس توحید اطلاقی

عینی یا ذهنی بودن ارزش های اخلاقی و درونی یا بیرونی بودن منبع انگیزش اخلاقی، از مباحث مسئله ساز  فلسفۀ اخلاق معاصرند؛ زیرا ذهنی بودن ارزش ها، به نسبی بودن اخلاق، و بیرونی بودن منبع انگیزش، به ضعف در عمل منجر می شود. هدف این مقاله، حل این مسائل براساس توحید اطلاقی از نگاه علامه طباطبایی است. روش ما در گام اول، تبیین و تحلیل نظریۀ توحید اطلاقی و در گام دوم، استنتاج لوازم این نظریه در پاسخ به آن م...

استلزامات سیاسی توحید براساس دیدگاه های آیت الله جوادی آملی

عینیت گزاره‌های اخلاقی از دیدگاه اعتبارگرایی جان راولز و توصیه‌گرایی هیر

جان راولز و ریچارد مروین هیر در دیدگاه‌های فرا‌اخلاقی خود که به ترتیب با عنوان‌های: «اعتبارگرایی» و «توصیه‌گرایی» شناخته می‌شوند، از موضعی ضد واقع‌گرایانه به نقد دیدگاه سنتی درباره­ی عینیت پرداخته‌اند. هردو اندیشمند وجود حقایقی اخلاقی که مستقل از فاعل اخلاقی در عالم خارج وجود داشته باشد را انکار می‌نمایند؛ و با شهود‌گرایی به عنوان نماینده­ی این تلقی از عینیت مخالفت می‌ورزند. در عین حال این دو ا...

عینیت گرایی اخلاقی

اخلاق از حوزه های مهم زندگی است، فیلسوفان اخلاق در فلسفه اخلاق و همچنین در فرا اخلاق (یا اخلاق نقدی ویا اخلاق تحلیلی) با نگاهی فلسفی به بررسی مسائل مرتبط با اخلاق می پردازند، یکی از این مسائل مهم این است که آیا ارزش های اخلاقی دارای واقعیت اند یا صرفا ابداع انسان اند و به تعبیر دیگر آیا جملات اخلاقی صرفا انشائی هستند و بیان خواست و احساسات گوینده اند یا اخباری هستند، یعنی قضیه اند و دارای ماباز...

ملاحظات اخلاقی دربارۀ مفاهیم عدالت و آزادی در منشور حقوق بشراز دیدگاه مکاتب رئالیسم و لیبرالیسم

زمینه: پژوهش حاضر ملاحظات اخلاقی در منشور حقوق بشر را در ارتباط با مفاهیم عدالت و آزادی از دیدگاه رئالیسم و لیبرالیسم بررسی ‏می‌نماید. از دیرباز دستیابی به عدالت و آزادی و تعیین حدود آنها از مهمترین دغدغه‌های فکری و اخلاقی بشر بوده است؛ لیکن پس از جنگ ‏جهانی دوم توجه دولت‌ها و ملت‌ها به حقوق بشر و در پی آن پرداختن به مسائل مهمی مانند عدالت و آزادی در افکار اندیشمندان  اهمیت ‏ویژه‌ای پیدا کرد. پ...

امکان انتزاع مفاهیم کثیر از حیثیّت واحد در مسئلۀ توحید صفات از دیدگاه صدرالمتألهین

عینیت و توحید صفات الهی در کلمات صدرالمتألهین، برپایۀ انتزاع مفاهیم متعدد از حیثیّت واحد بنا نهاده شده است. این انگاره با مسئلۀ اتحاد مفهوم با مصداق و همچنین حیثیِت حکایتگری آن به راحتی سازگار نمی‌افتد. در این نوشتار، توحید صفات و ذات، اصلی مفروض در برابر پرسش از امکان انتزاع مفاهیم متعدد از حیثیّت واحد قرار داده شده و معیار صدرالمتألهین شیرازی در پاسخِ بدان تبیین می‌گردد. از این روی، در این جستار ...